Grup: A1+
Tarih: 29.10.2008
Ders: 4
.
1. Dil Bilgisi
.
Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
* Kaynaştırma
* Ünsüz Yumuşaması
* Ünsüz Sertleşmesi
* Ünsüz Düşmesi
* Ünsüz Türemesi
.
ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI
.
1. Kaynaştırma
.
Ünlüyle biten kelimelere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde
ünlülerin arasına y, ş, s, n (yaşasın!) ünsüzlerinden biri gelir.
(Çünkü Türkçe kelimelerde iki ünlü yan yana gelmez).
.
Örnek
kısa + ım --> kısayım
kaba + ız --> kabayız
iki + er --> ikişer
yedi + er --> yedişer
o + a --> ona
bu + a --> buna
.
2. Ünsüz Yumuşaması
.
.
p, ç, t, k sert ünsüzleriyle biten bir kelimeye ünlüyle
başlayan bir ek geldiğinde p -> b; ç -> c; t -> d; k -> g 'ye
dönüşür.
.
Örnek
git + iyorum --> gidiyorum
çorap + ım --> çorabım
büyük + üm --> büyüğüm
küçük + üz --> küçüğüz
.
3. Ünsüz Sertleşmesi
.
Sert ünsüzlerden biriyle biten bir kelimeye (f, s, t, k, ç, ş, h, p)
c, d veya g ile başlayan bir ek geldiğinde;
c -> ç; d->t; g->k 'ye dönüşür.
.
Örnek
Melk + de --> Melk'te
klüp + de --> klüpte
çorap + cı --> çorapçı
kitap + cı --> kitapçı
çalış + gan --> çalışkan
.
4. Ünsüz Düşmesi
4. Ünsüz Düşmesi
.
Bazı sözcükler kimi eklerle birleştiğinde kelimenin sonundaki
ünsüz harf düşer.
.
Örnek
sıcak + cık --> sıcacık
.
5. Ünsüz Türemesi
5. Ünsüz Türemesi
.
Bazı ünsüzle biten kelimelere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde,
sözcüğün sonundaki ünsüz tekrarlanır.
.
Örnek
hak + ım --> hakkım
his + etmek --> hissetmek
.
Haftaya görüşmek üzere! Güle Güle!
.
.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen